Spitsbergen

Dag 1

Ik maak deze reis samen met mijn vader. Ook hij gaat graag op reis dus toen ik hem een jaar geleden vroeg om mee te gaan naar Spitsbergen hoefde hij daar niet lang over na te denken. De koffers zijn inmiddels gepakt en vanaf schiphol vliegen we naar Oslo. Daar zullen we overnachten en de volgende dag doorvliegen naar Longyearbyen, het noordelijkste (commerciële) vliegveld ter wereld. 

De reis hebben wij geboekt via Ontdek Spitsbergen (www.ontdekspitsbergen.nl). Ze bieden veelal groepsreizen aan maar je kunt er, net zoals wij hebben gedaan, ook op maat gemaakte reizen boeken.

Dag 2

Na een heerlijk ontbijt in Oslo zijn we doorgereisd naar Longyearbyen. Op het vliegveld in Oslo ga je eerst nog door de douane heen. Spitsbergen valt buiten het Schengen gebied, je hebt geen visum nodig om er te komen. Aangekomen in Longyearbyen worden we verwelkomt door een stevige frisse wind, hoge en ruwe gebergtes en hier en daar een (opgezette) ijsbeer. Indrukwekkend om ze van zo dichtbij te zien, laten we hopen dat dit niet met een echte ijsbeer gaat gebeuren. De kans dat we ze gaan zien is erg klein, het is een kwestie van geluk hebben. In de middag hebben we nog een wandeling gemaakt in de buurt van het hotel en in de avond gaan we nog een hapje eten. 

Morgen staat er een boottocht op het programma. We zijn erg benieuwd en hebben er heel veel zin in!

Dag 3

Na een heerlijk ontbijt werden we rond 9 uur opgehaald door een grote bus bij het hotel om naar de boot te gaan. Voordat je in de bus stapt krijg je een tafelnummer mee, die tafel op de boot is jouw vaste 'stekkie' voor de gehele dag. De boot vaart naar Billefjorden, in de zomer kun je met deze boot ook het mijnendorpje 'Pyramiden' bezoeken. Aangekomen bij de boot vinden we al vrij snel onze tafel, we hebben geluk want we zitten op het bovendek. We delen de tafel met twee dames uit Denemarken, moeder en dochter zo blijkt. Het is het ouder-kind tafeltje en het is erg gezellig. Aan boord worden we welkom geheten door de gids, na de veiligheidsvoorschriften mogen we de boot verkennen. Bovenop het dek kun je 360 graden rondkijken, verder kun je aan de zijkanten en achterkant van het schip staan en, voor wie het aandurft om via ijs en water naar voren te glibberen met kans op een frisse douche van zeewater, kan ook nog naar het voordek. Na een paar uur varen draait het schip opeens langzaam om, waarna die stil komt te liggen. Het stil leggen van schip betekent 1 ding: wildlife! Maar waar..en wat..? Naast mij staat een Duits meisje die zo vriendelijk is om ons aan te wijzen waar we 2 (!!!) ijsberen kunnen zien. Met het blote oog zijn ze nauwelijks waar te nemen, 2 gele stipjes zijn in de verte te zien. Op dat moment komt de verrekijker en de 200-800mm telelens erg goed van pas! Het blijkt een moeder met jong te zijn, het welpje is rond de 3 maanden oud. We prijzen ons zeer gelukkig met deze bijzondere waarneming. Wanneer iedereen de kans heeft gehad om te kijken en foto's te maken, varen we verder. Nog geen 20 minuten later zien we nog een ijsbeer! Deze is dichterbij de kustlijn en duidelijker te zien, rondom dit mannetje lopen een aantal rendieren. Ze vluchten weg voor de ijsbeer, al lijkt hij er geen interesse in te hebben. Doe hem maar een lekker, vet, zeehondje.

De hele boot stuitert van de adrenaline, wat zijn wij ontzettende bofkonten! En alsof 3 ijsberen niet genoeg waren, hebben we ook nog 4 walrussen gezien. Waaronder 1 jong kalf. Ze liggen op ijsschotsen midden op het water, wat een reusachtige en indrukwekkende dieren! Rustig vaart de boot verder, met uitzichten op bergen, gletsjers en het dorp Pyramiden. We varen langzaam terug richting Longyearbyen en komen daar rond 17.00u aan. Een beetje gaar maar ontzettend blij gaan we terug naar het hotel om ons even op te frissen en te eten. Bij het avondeten hebben we nog gezellig gekletst met een Engels stel, een pizza gegeten en een drankje gedronken. Rond 21.00u kregen we een sms van het hotel dat het noorderlicht te zien was. Dus hup: jassen aan, mutsen op en naar buiten! En ja hoor, het magische groene licht was er! Het was redelijk goed te  zien en met de telefoon hebben we een aantal foto's gemaakt. Omdat we het al eerder in Zweden hebben mogen zien en we niet op een mooie locatie stonden, hebben we de camera's niet gebruikt. Morgenavond gaan we nog een speciale tour maken voor het noorderlicht, dan gaan de camera's wel mee. Eerst slapen en voor de volgende ochtend staat er een fotografie tour op het programma. 

Dag 4

Om half 9 worden we opgehaald door onze gids voor de fotografie tour. Een ontzettend aardige man die al sinds 2006 elke seizoen op Spitbergen te vinden is. We rijden voorbij het vliegveld en komen uit op een vrij verlaten stuk. Er staan een aantal 'cabins' aan de kustlijn en aan de andere kant zijn hoge bergen te zien. De natuur is hier rauw maar beeldschoon. De gids weet ons te vertellen dat er een karkas van een rendier ligt waar de poolvos regelmatig van komt snoepen. Zouden we geluk hebben? De poolvos is voor mij een van de redenen om naar Spitsbergen te gaan. Al jaren ben ik gefascineerd door dit bijzondere dier. 

We parkeren de auto en krijgen sneeuwspikes om over onze schoenen/laarzen te doen. Die sneeuwspikes blijken goed van pas te komen, er ligt overal veel ijs en het kan verraderlijk glad zijn. Nadat we een stukje hebben gelopen tuurt de gids met zijn verrekijker de bergwand af. En....hij spot de poolvos!! Bij het karkas is het beestje aan het eten. Het was even zoeken voordat wij hem zelf zagen. Het zijn kleine dieren en met hun witte vacht weten ze zich goed te camoufleren. We lopen voorzichtig dichterbij, maken foto's en sluipen nog wat dichterbij. Tegen de bergwand aan hebben we genoten van dit prachtige vosje! Na een tijdje zat zijn of haar buikje vol en vertrok ze tegen de bergwand omhoog. Nog even blaffen en weg was hij/zij. Later zagen we het vosje nog heel hoog tegen de berg aan. We hebben ook nog andere poolvossen gehoord maar niet kunnen zien. Nadat we weer van de bergwand af waren zijn we verder gelopen. Adembenemende landschappen, groepjes rendieren en het uitzicht over de zee, kwamen allemaal aan bod. Het was een geweldige ochtend! In de avond hebben we een excursie voor het noorderlicht, inclusief avondeten. Wie weet gaan we het magische groene licht wederom aanschouwen!

Helaas was het te bewolkt voor het noorderlicht en was er weinig activiteit. Desalniettemin was het een geslaagde avond. Met een bus zijn we naar camp Barentz gegaan, daar is het 'behouden huys' van Willem Barentsz nagebouwd. Een gezellige houten cabine met in het midden een vuurtje waarop het eten werd bereid. We hebben genoten van de rendiersoep en de verhalen over de geschiedenis van Svalbard en het noorderlicht. Camp barentz ligt buiten de grenzen van Longyearbyen dus passeerden we het welbekende bord: pas op voor ijsberen! De aardige buschauffeur maakte een korte stop zodat alle toeristen de welbekende foto konden maken. Nu zijn wij ook heel goed in toerist spelen en hadden wij in de middag al ergens anders het bord gevonden. Toch ook hier nog maar even snel een foto gemaakt. Want ja...deze had de woorden 'gjelder hele svalbard' (geldt voor heel Svalbard) onder het bord staan en die hadden we nog niet op de foto. Dus onze collectie is compleet en wij zijn tevreden over ons 'souvenir'. 

Dag 5

Wederom zijn we 's ochtends op pad geweest om te fotograferen. We (oke, eigenlijk ik..) hadden bewust gekozen om twee ochtenden mee te gaan met een fotografie tour. Dit om de kansen te vergroten om wildlife te zien en vanwege het weer. We zijn samen met onze gids, een Deens meisje, op pad geweest. Eerst zijn we bij de haven gaan kijken. Er waren eerder op die plek een aantal walrussen gezien, helaas hadden ze de benen genomen en waren ze verdwenen. Vervolgens zijn we doorgereden naar het gebied waar we de dag ervoor de poolvos hadden gezien. Toch nog een kansje wagen, vanwege het karkas van het rendier is de kans groot dat ze terug komen. Er is in de winterperiode niet veel te eten dus zo'n karkas is een makkelijke maaltijd voor de poolvossen. Nadat we de auto hadden geparkeerd en de sneeuwspikes onder onze laarzen hadden gebonden, gingen we te voet naar de plek van het karkas. Al wandelend over het pad vloog er opeens een vogel voorbij. De spitsbergensneeuwhoen! Gisteren hadden we ook naar deze prachtige vogel gezocht maar niet kunnen vinden. Het beestje was vrij dichtbij op de grond geland en begon rustig te scharrelen naar eten. Ik heb plat op mijn buik gelegen om deze bijzondere vogel goed te kunnen fotograferen. Toen mijn lijf het toch wel een beetje koud kreeg van het buikschuiven op het ijs en in de sneeuw, zijn we verder gelopen. De vos was vroeg in de ochtend wel bij het karkas geweest maar liet zich nu niet meer zien. Dus terug naar de auto en op naar de global seed vault. In het Engels klinkt het toch wat beter dan in het Nederlands: wereldzadenbank. Vanaf dat punt heb je een mooi uitzicht over de haven, het vliegveld en de zee. Daarna hebben we onze weg vervolgd richting camp Barentz (waar we de avond ervoor waren) en zijn bij mijn/mine nr 7 een stukje de berg opgereden. Vanaf dat punt heb je een prachtig uitzicht over het dorp Longyearbyen, de fjord en de zee. Een enorm panoramisch landschap wat oneindig lijkt te zijn. Al met al was het weer een zeer geslaagde ochtend!

Inmiddels hebben we alle landdieren van de 'big 4' van Spitsbergen kunnen zien in drie dagen tijd! We voelen ons zeer bevoorrecht. De 'big 4' (ik geef het zelf deze naam) zijn: de ijsbeer, het rendier, de poolvos en het spitsbergensneeuwhoen. Deze vier soorten leven het hele jaar rond op Spitsbergen. Naast deze dieren leven er ook nog veel dieren in en rondom de zee zoals walrussen, zeehonden, walvissen en beluga's. In het voorjaar en de zomer is Spitsbergen ook erg populair onder diverse vogelsoorten die hier onder andere komen om te broeden. 

Morgen gaan we met de sneeuwscooter een tocht maken naar de oostkust van Spitsbergen. Een tocht van meer dan 200km. Omdat we niet gewend zijn om sneeuwscooters te rijden en omdat we het twee jaar geleden in Zweeds Lapland een behoorlijke uitdaging vonden, zijn we best een beetje nerveus. Ik denk dat het sowieso een geweldige ervaring gaat zijn, laten we hopen op een goede tocht en rustig weer. In het oosten van Spitsbergen komen namelijk regelmatig sneeuwstormen voor, ookwel 'white outs' genoemd. Een white out is ook een bijzondere ervaring maar ik denk dat we die ervaring ook best aan ons voorbij willen laten gaan...

Dag 6

Wat een onvergetelijke (en pittige) dag was dit...

We werden 's ochtends opgehaald door onze gids bij het hotel. Aangekomen bij het 'kantoor' van de sneeuwscootertochten kregen we eerst uitleg over de veiligheidsvoorschriften, de route en hoe de sneeuwscooter werkt. Daarna kregen we speciale overalls aan, schoenen, helmen en handschoenen. Bloedheet van al die lagen kleren verlieten we het pand en werden we naar de sneeuwscooters gebracht. En daar gingen we..op weg naar de oostkust van Spitsbergen, een tocht van bijna 200km. Het was weer even wennen op de sneeuwscooter, wat een onhandige, lompe en zware dingen zijn het toch. Maar goed, wie wat wil moet er wat voor over hebben. Na een aantal kilometer wordt er altijd een kleine stop gemaakt om zeker te weten dat iedereen oké is en alle kleren goed zitten. Gelukkig hadden we een privé tour geboekt, dan hoef je met niemand anders rekening te houden. En een ander hoeft ook geen rekening te houden met jou. Na de tweede stop moesten we toch echt gas bij gaan geven anders zouden we de oostkust niet gaan bereiken in 1 dag. Dus hop hop: gas er op! Nadat we het gaspedaal hadden gevonden en aan het werk hadden gezet, zat de vaart er goed in. Ongeveer halverwege de route kregen we toch te maken met die 'oh zo gevreesde' white out. Stel je voor dat je niks meer ziet, geen horizon, geen oriëntatiepunt, geen contrast, alleen de sneeuwscooter voor je en verder is alles wit en weg. Op dat moment weet je niet meer waar je bent, wat je doet en je vraagt je zelfs even af wie je bent en waarom je dit in vredesnaam doet. Je moet de controle loslaten en blind vertrouwen op de gids (die navigeert op zijn gps). Nu we terug zijn kan ik met zekerheid zeggen: we hadden een zeer betrouwbare gids. En zoals aan zoveel dingen, kwam ook aan de white out een eind. Nadat we dit hadden overleefd kwam de volgende uitdaging: sneeuw, heel veel, diepe, fluffy sneeuw. Schijnbaar uitzonderlijk veel sneeuw voor dit gedeelte van Spitsbergen. Na een aantal keer vast gezeten te hebben en weer gered te zijn, kwamen we eindelijk aan bij oostkust. Ik reed achteraan en heb zitten jubelen op mijn sneeuwscooter: yes! we hebben het gehaald! Toch fijn die beloning na al dat harde werk op die sneeuwscooter. Aangekomen bij de oostkust hebben we een stop gemaakt om te lunchen. Maar eerst: een welverdiende knuffel voor mijn vader! Die had hij wel verdiend na zo'n intensieve tocht. Tijdens de lunch hebben we ons verbaasd over de natuur en het gevoel dat je echt aan het einde van de wereld bent. Met zicht op de (bevroren) zee, prachtige blauwe gletsjers en eindeloze witte vlaktes en bergen, hebben wij intens genoten van dit moment. 

De terugweg verliep eigenlijk idem dito aan de heenweg. Het was dezelfde weg terug dus op zich niet heel gek. We zijn nog een aantal keer gestopt om foto's te maken en hebben ons wederom verbaasd over de schitterende natuur. We hebben qua weer ontzettend veel geluk gehad. Op de white out na, geen sneeuw, weinig wind, niet koud en helder zicht bij de oostkust. Het komt namelijk ook redelijk vaak voor dat je heel dat eind heb gereden (met alle ongemakken en uitdagingen) en dan helemaal niks ziet behalve een dik gordijn van sneeuw en mist. 

Al met al was het een bijzondere ervaring. Zwaar maar zeker de moeite waard. Aan die sneeuwscooter ga ik nooit wennen ben ik bang. Laten we het er op houden dat het onderaan mijn lijstje staat van favoriete vervoermiddelen. De tocht is prachtig en vanwege de uitdagingen is de overwinning nadien des te groter. Moe en met spierpijn in onze armen, zullen wij goed slapen vannacht. Weer een mooie ervaring rijker en ik ben trots op mijn vader en mezelf, we hebben het toch maar even gedaan en (niet geheel onbelangrijk) overleefd...

Dag 7

Vandaag een rustig dagje. Er staat niets op de planning en na de heftige dag van gisteren is dat erg prettig. Ieder jaar op 8 maart vieren de lokalen (en inmiddels ook veel toeristen) 'Solfestuka', de terugkeer van de zon op het dorp Longyearbyen. Vier maanden lang is er geen zon geweest in het dorp, ik geef ze groot gelijk dat ze daar een groot feest van maken!

Vlakbij het kerkje van Longyearbyen staat een houten trapje, het telt enkel 5 treden. Het is de oude trap van het ziekenhuis wat daar ooit stond. Precies op die plek schijnen de eerste zonnestralen zodra de zon achter de berg vandaan komt. Het was erg leuk om te zien hoe enthousiast de kinderen zijn. Zes kindjes mochten op de treden staan en hebben samen met alle andere kinderen en ouders liedjes gezongen. In het kerkje worden sunbuns aangeboden en in de middag was er nog een slee-competitie op de skipiste. Dat laatste hebben we maar even overgeslagen vandaag. 

Na het grote feest en de zon gevoeld te hebben op onze snuitjes, zijn we naar het Svalbard museum gegaan. Een mooi museum waar alles rondom Svalbard aan bod komt. De gehele geschiedenis, alle dieren en de verandering van het klimaat. Zeker de moeite waard om te bezoeken.